Lieven Boeve: ‘de staatspedagogie bedreigt de vrijheid van het onderwijs’

https://doorbraak.be/radio/lieven-boeve-de-staatspedagogie-bedreigt-de-vrijheid-van-het-onderwijs/

Dit artikel sluit in zekere zin mooi aan bij de reactie die ik reeds schreef over de investering in Vlaams-Brabantse scholen. Zoals de titel van het artikel al doet vermoeden, heerst er bij experten de angst dat men met de invoering van de nieuwe eindtermen, de vrijheid van het onderwijs enigszins afneemt.

Het is de bedoeling dat deze eindtermen als minimumdoelen gelden. Volgens meneer Boeve mag en moet de lat hoger. De leerlingen moeten de eindtermen beheersen want op deze kennis moet verder worden gebouwd. Het gevaar schuilt echter in de assumptie dat de scholen zich te sterk gaan aanpassen aan de eindtermen waardoor de kwaliteit van het onderwijs verloren gaat. Dit zou een desastreus gegeven zijn, aangezien het niveau nu al zo laag ligt.

Ik gaf in mijn vorige reactie reeds aan dat ik in contact sta met leerkrachten. Bart Mortelmans is leerkracht wiskunde en natuurwetenschappen in het Sint Gummaruscollege Lier. Ooit had ik zelf nog les van hem, maar nu kan ik hem een goede vriend noemen, aangezien we in dezelfde club snooker spelen. Nu ik in de lerarenopleiding zit, durf ik het met hem al eens over de evolutie van het onderwijs en het niveau van de leerlingen praten. Meneer Mortelmans geeft aan dat het onderwijs niet meer hetzelfde is als toen hij begon, 8 jaar geleden inmiddels. Wanneer leerlingen niet in orde zijn met hun schoolagenda, hun schriften niet invullen of niet studeren voor een test/examen, kan je enkel concluderen dat deze generatie leerlingen, school niet langer serieus neemt. Ook Katrin VDE beaamt dit. Zij staat in het vijfde leerjaar van het lager onderwijs en ook daar zijn de punten niet meer naar wens. Leerlingen halen geregeld buizen op hun rapport. Dit is, op zijn zachts uitgedrukt, onrustwekkend.

Ik begin de nieuwe minimumdoelen almaar meer te appreciëren; ik zie het nut van deze integratie in, al blijf ik sceptisch. Het veranderen van de minimumdoelen is slechts de eerste stap in de vernieuwing van het onderwijs. Om deze eerste stap echt succesvol te realiseren, zullen de scholen zich ook moeten gaan aanpassen. Ook hier kan men de kritische vraag stellen of dit de vrijheid van de scholen niet wegneemt? Ik begrijp goed dat die vrees heerst, maar laat ons niet vergeten dat, hoewel de werkwijze veelal dezelfde is, de school nog altijd zijn eigen cultuur kan doordrukken in de lessen. Het is nodig om met de scholen van eenzelfde gemeente samen te gaan zitten opdat het curriculum behaald wordt, maar er ook een zekere eigenheid in de lessen zit om de uniformiteit van scholen te vermijden.

Uiteraard is dit een heel gevoelig onderwerp om over te speculeren, maar met enkel een vernieuwing van de leerdoelen, komen we niet waar we als staat willen komen.